Beste leden en sympathisanten,

Met Batibouw dat zonet haar deuren sloot is februari in ons land steevast de maand die in het teken staat van bouwen en renoveren. Daar waar eerdere edities van dit salon veelal luxe thema’s onder de aandacht brachten, stond bij deze editie het energiezuinig bouwen en verbouwen centraal. Dit type woning zou vanaf nu naar de naam BEN-woning luisteren (Bijna Energie Neutrale woning).

Minstens honderdduizend maal werd het reeds gezegd en vastgesteld: onze woningen, bedrijfsgebouwen, scholen en overheidsgebouwen zijn energievreters. En daar waar de Europese lidstaten gemiddeld 8%1 minder energie verbruikten in de voorbije zes jaar (periode 2006-2012), kon België een schamele 2%2 besparingen voorleggen. We lijken wel verwant met enkele oliesjeiks die beweren dat de olie uit hun bronnen eeuwig zal blijven vloeien. Of zien we de recente schaliegas-technologie als nieuwe reddingsboei om kwistig met energie te blijven omgaan?

Graag willen we in verband hiermee twee, nogal tegenstrijdige, opinies laten horen:

In de editie van september 2013 van Economische Berichten van KBC (nr.10) maakt Koen De Leus een grondige analyse van de impact van de ontginning van schaliegas in de VS. Hij belicht hier zowel het effect op de interne markt als op de mondiale economie en de mogelijke geopolitieke verschuivingen die hier mee gepaard gaan. De studie kreeg dan ook de titel: ‘Amerikaanse schalierevolutie met wereldwijde gevolgen’ (zie bijlagen)

. Een heel ander geluid is te horen bij de Britse energie-expert Jeremy Leggett, die recentelijk zijn boek: ‘Uit de olie’ (uitg. Epo) op het Mind the Book-festival kwam voorstellen.
De Schalierevolutie zou volgens hem zwaar opgeklopt zijn en overeind blijven door o.m. een (groeiende) schuldenberg. Ook de gekende oliereserves zouden beduidend lager zijn dan wordt voorgesteld. Volgens hem barst de bom nog in dit decennium. (Zie ook interview VRT-radio 1 op 25/02.)

Met wat rekenwerk en afrondingen stelt de site: www.worldometers.info (realtime wereldstatistieken) dat we nog voor 40 jaar olie hebben en voor 165 jaar gas. Het blijft echter de vraag of het werkelijke mondiale verbruik hoger of lager zal liggen dan deze prognose. 1 Dit cijfer blijft echter een combinatie van energiebesparende maatregelen en een daling van het verbruik als gevolg van de economische crisis. Indien de huidige trend van economische heropleving blijft aanhouden is de kans reëel dat ook het energieverbruik licht zal toenemen in de EU. 2 Het is echter nog de vraag of de decentrale productie van zonne-energie (particulieren en bedrijven) werd verrekend in deze becijfering. Immers, gezien deze productie de 2% van de totale productie overschrijdt, zouden we bij niet verrekenen zelfs een lichte toename hebben van ons energieverbruik. Ter info: in Vlaanderen ligt momenteel een totaal vermogen van reeds meer dan twee kerncentrales op de daken. Ondermeer de toenemende wereldbevolking, welvaart en toekomstige technologieën zullen de verbruiken nog grondig kunnen beïnvloeden. Ironisch genoeg kan de opwarming van de aarde net zorgen voor bijkomende verbruiken vanwege een toenemende vraag naar koeling. Recentelijk stelde dhr. Saverys (Euronav) in een interview met de VRT dat het huidige mondiale verbruik van olie de 90.000.000 (!) vaten per dag overschrijdt.
Samen met vele andere milieu- en natuurverenigingen heeft ook Ecofolie dus gegronde redenen om zich zorgen te maken en te blijven

1. Ecologisch

Indien we aan dit tempo olie, gas3 en steenkool blijven verbruiken wordt een forse, en
eventueel desastreuze, stijging van de temperatuur op aarde onafwendbaar (zie diverse
verslagen IPCC).

2. Sociaal

Het moment dat energie voor steeds meer mensen bijna onbetaalbaar zal worden komt
dichterbij en zal aanvankelijk vooral de sociaal zwakkeren treffen (de aangekondigde
verlaging van de BTW op energie is geen toevalligheid). Veelal wonen deze mensen in
huurwoningen die slecht of niet geïsoleerd zijn (Vlaanderen kent een hopeloze achterstand
voor wat betreft de bouw van sociale woningen, die net door een toenemende bevolking bijna
niet meer bij te benen valt).4 Ook o.m. voedsel zal duurder worden als gevolg van de
toenemende stookkosten voor de teelt en het transport.

De burger die een redelijk inkomen heeft (en veelal eigenaar is) kan zich momenteel wapenen
door te investeren in isolatiemateriaal (doen!), hernieuwbare energie (doen!) en of
aandeelhouder worden in een coöperatieve (ter info: recent opgericht in Gent: Energent).

Noot: momenteel voldoet ruim 95% van het huidige patrimonium niet aan de huidige, laat
staan toekomstige, normen voor isolatie en energiezuinigheid.

3. Werkgelegenheid

Te dure energie kan de economie belemmeren om te groeien. Ons huidig economisch model
heeft immers nood aan groei en een bescheiden inflatie (2%) om overeind te blijven en is
(helaas) grotendeels gebaseerd op olie, gas en steenkool. Wanneer trekken we nu eindelijk de
kaart van een groene economie die tevens veel werkgelegenheid kan opleveren?

4. Energieverslindende overheden

Het is een publiek geheim dat overheidsgebouwen veelal energieverslindend zijn. Het beleid blijft al te vaak kiezen voor korte termijn resultaten en dus blijven duurzame investeringen, onderhouds- en aanpassingswerken veelal uit. Ook in Gent is het energieverbruik van de meeste gebouwen die de stad in eigendom heeft bedroevend hoog. 3 Aardgas werd in het verleden steeds gepromoot als een milieuvriendelijke energiebron. Deze energiebron scoort inderdaad behoorlijk beter op vlak van uitstoot van NO2, fijn stof, CO en SO2 dan bijvoorbeeld steenkool, maar bij verbranding komt naast waterdamp voornamelijk het broeikasgas CO2 vrij. Ter informatie: De uitstoot van de gasgestookte SPE centrale in Wondelgem bedroeg 718 KTon in 2012. Idem voor wagens, vrachtwagens of schepen op aardgas: een verbetering t.a.v. diesel, benzine of zware stookolie, maar eveneens stoten deze broeikasgassen uit. 4 Over de periode 2014-2030 zou de bevolking aangroeien met om en bij de 1 miljoen inwoners en circuleert het cijfer van 600.000 bijkomende woningen in ons land. Gezien Ecofolie als erkende milieuvereniging een zitje heeft in de Milieuraad van de stad Gent maken we er in deze editie eens gebruik van om onze inbreng aldaar onder de aandacht te brengen. Deze editie heeft dan ook drie bijlagen specifiek rond het thema energie:

1. Een recent beleidsvoorstel betreffende het hergebruiken van verloren warmte bij
ijspistes. (Eigenlijk zouden we dit soort winterpret ook aan het toeval van de natuur
kunnen overlaten).

2. De opmerkingen die Ecofolie naar voor bracht binnen de Raad in verband met de
Energie & Waternota 2012 van de Stad Gent.

3. Het uiteindelijk advies m.b.t. die Energie & Waternota dat door de Raad werd
goedgekeurd en aan de bevoegde schepen werd overgemaakt

Na lezing van bijlagen 2 en 3 kan u als lezer zelf vergelijken welke de inbreng is van Ecofolie
binnen de Raad betreffende de Energie & Waternota. Wie echter interesse heeft in nog meer
informatie kunnen we de volledige Energie & Waternota van de Stad Gent bezorgen per mail
(120 pagina’s).

Stefaan Onghena, maart 2014

© Wenst u deze nieuwsbrief geheel of gedeeltelijk door te mailen naar geïnteresseerden?
Gráág! Wel staan we erop een volledige bronvermelding (ECOFOLIEvzw + auteur en datum) te voorzien. Bedankt!